Bảo vệ gan ruột tôm ngày mưa dài: Giải pháp then chốt cho vụ nuôi bền vững

Vào mùa mưa kéo dài – đặc biệt là trong giai đoạn chuyển mùa – hệ gan ruột của tôm thường bị tổn thương, gây ra hàng loạt vấn đề như chậm lớn, tiêu hóa kém, phát sinh bệnh đường ruột hoặc bùng phát các bệnh nguy hiểm như phân trắng, EMS, hoại tử gan tụy cấp tính (AHPND)... Do đó, bảo vệ gan ruột tôm trong những ngày mưa dài là bài toán sống còn cho người nuôi tôm muốn đảm bảo thành công vụ nuôi.

Tác động của mưa dài đến gan ruột tôm

Biến động môi trường đột ngột

Những cơn mưa kéo dài làm thay đổi đột ngột các yếu tố môi trường ao nuôi như:

Giảm độ mặn: Đột ngột thay đổi áp suất thẩm thấu, ảnh hưởng đến quá trình hấp thu dinh dưỡng và cân bằng nước của tôm.

Giảm pH: Nước mưa có tính axit, làm giảm pH nước ao, gây sốc cho tôm.

Tăng hàm lượng kim loại nặng và chất độc: Mưa rửa trôi chất hữu cơ và phân bón từ bờ ao, khiến các chất độc dễ tan trong nước như NH₃, H₂S tăng cao.

Biến động khí độc và vi sinh vật có hại: Tạo điều kiện cho vi khuẩn Vibrio spp., gây bệnh phát triển nhanh chóng.

Suy giảm miễn dịch và tổn thương gan ruột

Gan tụy là cơ quan đảm nhiệm chức năng tiêu hóa, giải độc và miễn dịch. Trong môi trường biến động do mưa dài, gan tụy dễ bị quá tải do phải xử lý nhiều độc tố, từ đó:

Tăng nguy cơ hoại tử gan tụy

Suy giảm khả năng sản xuất enzyme tiêu hóa

Tôm dễ bỏ ăn, phân trắng, đường ruột đứt khúc, bội nhiễm vi khuẩn

Dấu hiệu tôm bị tổn thương gan ruột trong mùa mưa

Người nuôi cần đặc biệt quan tâm đến những dấu hiệu sau:

Tôm ăn yếu hoặc bỏ ăn, thức ăn dư thừa nhiều

Tôm bơi lờ đờ, phản xạ kém, hay nổi đầu

Phân tôm trắng đục, đứt khúc, có váng dầu

Đường ruột rỗng, mỏng, lồi ra phía hậu môn

Tôm dễ bị nhiễm khuẩn đường ruột, phân lỏng

Khi bắt mẫu kiểm tra: gan tụy nhợt nhạt, teo nhỏ, chuyển màu vàng hoặc trắng bạc.

Người nuôi cần nên bảo vệ gan ruột tôm vào những ngày xuất hiện mưa dài. Ảnh: Sưu tầm 

 

Giải pháp bảo vệ gan ruột tôm ngày mưa dài

Quản lý môi trường chặt chẽ

Che chắn ao nuôi bằng bạt hoặc mái che để hạn chế nước mưa trực tiếp rơi vào ao.

Giữ ổn định độ mặn, pH và kiềm: Sử dụng vôi (CaCO₃), Dolomite để ổn định pH và kiềm sau mưa.

Sử dụng zeolite, Yucca hoặc sản phẩm xử lý đáy để hấp thu khí độc (NH₃, H₂S).

Hạn chế thay nước quá nhiều trong mưa, tránh gây sốc môi trường.

Tăng cường miễn dịch và bảo vệ gan ruột

Sử dụng chế phẩm sinh học: Bổ sung vi sinh đường ruột (probiotic) như Bacillus subtilis, Bacillus licheniformis, giúp cạnh tranh vi khuẩn có hại.

Bổ sung enzyme tiêu hóa: Giúp tôm tiêu hóa tốt hơn, giảm áp lực lên gan tụy.

Cung cấp chất bổ gan: Các sản phẩm chứa Methionine, Choline chloride, Silymarin, Vitamin C, E và acid amin giúp phục hồi gan.

Kết hợp thảo dược tự nhiên: Như tỏi, nghệ, cây diệp hạ châu, giúp kháng khuẩn và tăng cường miễn dịch tự nhiên.

Quản lý thức ăn hợp lý

Giảm lượng thức ăn trong ngày mưa, tránh dư thừa gây ô nhiễm nước.

Chia nhỏ cữ cho ăn, dễ theo dõi phản ứng bắt mồi và điều chỉnh kịp thời.

Ưu tiên sử dụng thức ăn có chất lượng cao, dễ tiêu hóa, có bổ sung chất tăng cường gan ruột.

Có thể trộn thức ăn với chế phẩm sinh học, chất bổ gan, tỏi để hỗ trợ tôm tiêu hóa tốt hơn.

Theo dõi sát tình trạng tôm

Kiểm tra gan tụy, đường ruột và phân tôm định kỳ.

Đo các chỉ tiêu môi trường ít nhất 2 lần/ngày, đặc biệt sau mỗi trận mưa lớn.

Khi phát hiện dấu hiệu bất thường, cần tạm ngừng cho ăn, sử dụng chế phẩm vi sinh hoặc xử lý môi trường để ổn định ao nuôi.

Giảm lượng thức ăn trong ngày mưa, tránh dư thừa gây ô nhiễm nước. Ảnh: Sưu tầm 

Lưu ý đặc biệt khi nuôi tôm trong mùa mưa

Không nên thả giống vào thời điểm mưa dày hoặc giữa mùa mưa.

Ưu tiên chọn giống khỏe, kháng bệnh tốt, có kiểm dịch đầy đủ.

Có kế hoạch dự trữ thuốc, vi sinh và chế phẩm xử lý nước sẵn sàng cho tình huống khẩn cấp.

Kết hợp quản lý đồng bộ giữa dinh dưỡng, môi trường và sức khỏe tôm để đảm bảo ổn định vụ nuôi.Mùa mưa dài mang đến không ít thách thức cho người nuôi tôm, đặc biệt là nguy cơ tổn thương gan ruột – “bộ máy tiêu hóa” sống còn của tôm. Bằng việc chủ động điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, quản lý môi trường và sử dụng các giải pháp hỗ trợ gan ruột, người nuôi hoàn toàn có thể kiểm soát tốt tình hình, đảm bảo tôm khỏe mạnh và đạt năng suất cao. Đầu tư đúng hướng vào việc bảo vệ gan ruột tôm ngày mưa dài chính là chìa khóa thành công cho một vụ nuôi bền vững, an toàn và hiệu quả.

Nguồn: Tép Bạc